هنوز نیم ساعتی به طلوع آفتاب مانده اما کارگران یکی پس از دیگری، با چشمانی امیدوار و اشتیاقی دوچندان، در گروههای ۱۰ نفره در حاشیه مزارع نیشکر جمع میشوند و با کشت «قلمه»، کمر به آبادانی زمینهایی میبندد تا شهد و شکر درو کنند.
ساعتهای اولیه صبح، مأمنی برای کارگرانی میشود که گرمای سوزان روز، نای کار کردن را از آنان میرباید و حتی آهن را به ستوه و تراکتورها را به جوش میآورد، اما این مرارتها و سختیها و سیلی باد سوزان، اندکی از همت بلندقامتان نیشکر را در کشت نیشکر نمیکاهد.
قلمهها با خم و راست شدن کمر کارگران، در حالی که عرق از پیشانی سرازیر میشود، دل به خاک میسپارند و با گذر روزها قد میکشند و سرنوشتشان میشود شکری از دل خاکِ خوزستان.
کاری که خیر و برکت دارد
این قلمهها باید مراحل رشد را بگذراند تا به نیشکر آماده برداشت، تبدیل شود. «محمد» یکی از کارگرانی است که همچون دهها کارگر دیگر، از روستاهای همجوار کشت و صنعت نیشکر سلمان فارسی برای کشت نیشکر آمده است؛ او اهل روستای «چمیان» است.
محمد چند روزی است که صبح خود را با چشمانداز مزارع نیشکر آغاز میکند و قلمهها را یکی پس از دیگری میکارد تا شیرینی درو کند. کشت نیشکر هرچند برای محمد طاقتفرساست اما به قول او، ارزشمند است چرا که خیر و برکت دارد. او میگوید که گرچه این کار سخت است، اما به آن علاقهمند است و احساس رضایت میکند وقتی میبیند که مزرعههای نیشکر پر از شکر و شیرینی میشوند.
زمینهای نیشکر که در خوزستان واقع شدهاند، به دلیل آب و هوای گرم و خاک حاصلخیز، شرایط بسیار مناسبی برای کشت نیشکر فراهم کردهاند. اما این شرایط سختیهای خاص خودش را دارند. محمد میگوید که وقتی در حاشیه مزارع نیشکر قرار میگیرد و با دیگر کارگران کار میکند، احساس همبستگی را تجربه میکند؛ همه در کنار هم تلاش میکنند تا بهترین نتیجه را برای کشت نیشکر بگیرند. او میداند که این کار به تنهایی امکانپذیر نیست و نیاز به تلاش گروهی دارد.
مشارکت مناطق پیرامونی نیشکر
کارگران در عملیات کشت نیشکر، در قالب گروههای ۱۰ نفره گردهم میآیند و تا حوالی ساعت ۱۰ صبح کار میکنند. این را مدیر مطالعات کاربردی و کنترل کیفیت کشت و صنعت نیشکر سلمان فارسی میگوید.
منصور بنادر به فرآیند کشت نیشکر هم اشاره میکند: کشت نیشکر برعکس عملیات «برداشت» و «داشت» به صورت دستی و با تکیه بر توان و تجهیزات مناطق همجوار هشت کشت و صنعت نیشکری انجام میشود. البته در فرآیند تهیه قلمه، از ماشینآلات و تجهیزات کشاورزی استفاده میشود.
به گفته او، کشت نیشکر در سال زراعی جاری در سطحی بالغ بر یکهزار و ۶۰۰ هکتار از مزارع این شرکت شروع شده و تا مهرماه ادامه دارد. در عملیات کشت نیشکر این واحد نیشکری، بیش از ۲۰۰ نفر مشغول به کار میشوند و روزانه حدودا ۵۰ هکتار نیشکر کشت میشود.